- از زمان آغاز همهگیری بیماری کرونا در جهان، بانک فدرال رزرو ایالات متحده در راستای ایجاد ثبات و قوی نگه داشتن شرکای تجاری و موسسات مالی خصوصی، معادل تریلیونها دلار اسکناس بدون پشتوانه چاپ کرده است. این تحرکات باعث شده تا تعدادی از طرفداران سیستم پولی و اقتصاددانان برجسته نسبت به وضعیت فعلی ابزار نگرانی کرده و اعلام کنند که سیاستهای فدرال رزرو منجر به افزایش سطح تورم در آمریکا شود. حال که پترو-دلار در بدترین حالت ممکن قرار گرفته است، تحلیلگران بازار در رابطه با کشورهای فقیر و کشورهای وابسته به دلار آمریکا بسیار نگران شدهاند. البته این درحالیست که بانک مرکزی آمریکا ۱۴ خطوط مبادلاتی جدید تاسیس کرده تا دلار مورد نیاز برخی کشورهای دوست خود را تامین کند.
خطوط دلاری فدرال رزور
در حال حاضر اقتصاد آمریکا با عواقب انتخابهای نسنجیدهی دولت در راستای مقابله با تبعات شیوع بیماری کووید۱۹ درگیر شده است. قانونگذاران آمریکایی به جای پیروی از رویکرد کشورهای دیگر همچون سوئد و تایلند، تصمیم گرفتهاند تا اقتصاد را تعطیل و فعالیتهای کسب و کاری را متوقف کنند، همین امر باعث شده تا به امروز شما افراد بیکار در خاک ایالات متحده از مرز ۲۶/۵ میلیون نفر هم عبور کند.
در اصل، دستور عدم فعالیت و توقف اقتصاد در آمریکا باعث شده تا ۲۲/۷ میلیون شغل ایجاد شده طی یک دههی گذشته اکنون از بین رفته و شمار افراد بیکار به بالاترین سطح در طول تاریخ این کشور برسد. در عین حال، مردم آمریکا در رابطه با این موضوع ناراحت هستند که بانک فدرال رزرو چند تریلیون دلار نقدینگی در اختیار شرکای خصوصی خود قرار داده و به هر شهروند تنها یک چک ۱۲۰۰ دلاری تحویل داده شده است.
در روزهای گذشته قیمت جهانی نفت ایالات متحده ابتدا به صفر و پس از مدت کوتاهی به منفی ۴۰ دلار برای هر بشکه رسیده، فرایندی که باعث به خطر افتادن دلار آمریکا شد. تخریب و تضعیف دلار باعث ایجاد نگرانی برای بسیاری از اقتصاددانان شده است و آنها معتقداند که ادامهی این رویه باعث از بین رفتن اقتصاد ایالات متحده خواهد شد. البته کشورهای دیگری هم وجود دارند که با سقوط دلار ضربهی محکمی به اقتصاد آنها وارد شده و اکنون نسبت به این تضعیف قدرت نگرانند.
رادیو ملی(NPR) در روز ۲۱ام آوریل اعلام کرد که بانک مرکزی فدرال رزرو در حال ارسال میلیاردها دلار پول نقد به ملتها و دولتهای نیازمند است. طبق گزارشات فوق، بانک مرکزی آمریکا ۱۴ خط مبادلاتی جدید را افتتاح کرده است، خطوطی که فرایند پردازش پرداختهای اضطراری برای دولتهایی که نسبت به تضعیف دلار واکنش نشان داده و ناتوان هستند.
دلار برای کدام کشورها؟
همچنین گفته شده که این وجوه بطور مستمر به بانک مرکزی کشورهای مقصد ارسال خواهد شد. بانک فدرال رزرو این دلارهای تازه چاپ شده را به کشورهایی همچون نروژ، مکزیک، ژاپن و استرالیا ارسال کرده است. علاوه بر خطوط مبادلاتی دلار، بانک فوقالذکر اکنون به ۱۷۰ بانک مرکزی اجازه داده است که اوراق خزانهداری ایالات متحده را خریداری و نگهداری کنند، و درنهایت بتوانند از آنها برای مبادلهی و دریافت دلار استفاده نمایند.
گزارشات دیگری نیز منتشر شده که نشان میدهد امکان سقوط دلار به دلیل جنگ نفتی جهان وجود دارد، درحالیکه بسیاری از مردم همچنان درک نکردهاند که بیشتر تجارت بینالمللی همچنان به واسطهی دلار آمریکا صورت میگیرد.
با وجود این واقعیت که در حال حاضر دلار ایالات متحده تنها به واسطهی نیروی نظامی این کشور حفاظت میشود، تعداد زیادی از کشورهای سراسر جهان برای مبادلات بین المللی خود به دلار آمریکا وابسته هستند و تنها با استفاده از این ارز بدون پشتوانه میتوانند به مبادله در سطح جهانی بپردازند.
دلار مهمترین رکن مبادلات جهانی
گرگ روزالکی(Greg Rosalky) گزارشگر رادیوی ملی آمریکا روز سهشنبه اعلام کرد «دلار اکنون مهمترین رکن مبادلات جهانی است. وامهای بینالمللی، بدهیها و معاملات بانکی عمدتاً براساس دلار انجام میشوند. دلار تنها پول مورد استفاده توسط مردم آمریکا نیست، بلکه پول تمام جهان است».
بسیاری از مردم اکنون با این پرسش روبرو شدهاند که چرا دلار همچنان قدرتمند است، درحالیکه قیمت نفت آمریکا به زیر صفر سقوط کرد و موج شوکهای اقتصادی به سمت سیستم پترو-دلار هجوم آورده است.
به نظر میرسد که دلیل اصلی قدرتمند ماندن دلار در وضعیت فعلی، فرایند تصویب بودجه در سال ۲۰۰۹ و پس از آنها و همچنین رویکرد کاهش کمی(Quantitative Easing) است که طی هفتههای گذشته توسط بانک فدرال رزرو صورت گفته است.
همانطور که اطلاع دارید، در سال ۲۰۰۸ و پس از وقوع یک فاجعهی اقتصادی بزرگ، فدرال رزرو تقریبا معادل ۳/۵ تریلیون دلار اسکناس چاپ کرد و اوراق قرضه و دلار اضافی خزانه را به تعدادی از بانکهای مرکزی جهانی تحویل داد.
بری ایشنگرین(Barry Eichengreen) اقتصاددان برجستهی فعال در دانشگاه کالیفرنیا، رویکرد اخیر فدرال رزرو و راهاندازی خطوط مبادلهی دلار را «مسئولیتپذیری» توصیف کرده است. وی اعلام نموده که:
با توجه به اینکه به دراختیار داشتن قدرت مسئولیتهایی را به همراه دارد، مسئولیت ما این است که برای ایجاد ثبات در اقتصاد جهان دلار مورد نیاز را تامین کنیم و در نهایت روند رشد را دوباره آغاز نماییم. فدرال رزور در جهت پذیرش مسئولیت کلان خود قدمهای مثبتی برداشته است، اما باید بیشتر کار کند و خطوط مبادلاتی دلار را برای کشورهای بیشتری ایجاد نماید.
خطوط جدید فدرال رزرو برای کشورهای فقیر دلار تامین نمیکند!
جالب اینجاست که بیت کوین ساخته شده توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ و دقیقاً همان زمان که بانکهای مرکزی سراسر جهان به دلار آمریکا اعتیاد پیدا کرده بودند، پا به جهان گشود. تقریباً ۱۱ سال قبل ساتوشی ناکاموتو در مورد بانکهای مرکزی بزرگی همچون فدرال رزرو چنین نوشته بود «این بانکها باعث ایجاد فراز و نشیبهای عظیمی برای اقتصاد جهانی میشوند، و بانک مرکزی ایالات متحده یکی از بزرگترین متقلبها در زمینهی مالی است».
به گفتهی ناکاموتو مشکل اصلی ارزهای متعارف این است که برای عملی شدن مردم باید به آنها اعتماد کنند. «باید به بانک مرکزی اعتماد کرد که این ارزها را دستکاری و خرج نمیکند، اما تاریخچهی ارزهای فیات مملو از نقض آشکار این اعتماد است. باید به بانکهایی که پول ما در اختیارشان است و آن را به صورت الکترونیکی جابجا میکنند، اعتماد کنیم اما آنها با استفاده از پول ما و بدون در اختیار داشتن ذرهای پشتوانه، به شکل حبابهای اعتباری به دیگران وام میدهند».
بیت کوین و فلزات گرانبها همچنان پایدارند
درحالیکه که از ۱۲ام مارس به بعد بسیاری از سهامهای مهم و کالاها دچار سقوط اساسی ارزش شدهاند، بیت کوین و تمام اقتصاد رمزارزی تنها ۵ میلیون دلار از ۲۵۰ میلیون دلار ارزش خود را از دست داده است. فلزات گرانبها همچون طلا که تا پیش از این به عنوان پناهگاه ذخیرهی دارایی توصیف میشدند هم توانستهاند در دورهی رکود اقتصادی فعلی عملکردی فوقالعاده از خود نشان دهند.
با در نظر گرفتن این موضوع که فدرال رزرو در حال چاپ بیرویهی اسکناس بدون پشتوانه بوده و میلیاردها دلار اسکناس به کشورهای نیازمند «دلار» ارسال میکند، به وضوح میتوان گفت که سیستم پولی ایالات متحده به اندازهی گذشته معتبر نیست. این موضوع به خودی خود برای شهروندان آمریکا بسیار ترسناک است، اما در نظر داشته باشید که با سقوط اقتصاد ایالات متحده، میلیونها نفر در سایر کشورهای وابسته به دلار نیز متضرر شده و عواقب آن را حس میکنند.
این درحالیست که آلن بلیندر(Alan Blinder) معاون سابق بانک فدرال رزرو اعتراف کرده است که این خطوط مبادلاتی تازه تاسیس قرار نیست به کشورهای فقیری که اکنون نیازمند کمک هستند، ختم شوند. وی در رابطه با این موضوع اعلام نموده که «اینکه فدرال رزرو خطوط مالی خود را در اختیار کشورهای فقیر هم قرار دهد، برای این موسسهی مالی از نظر سیاسی بسیار سخت و غیرقابل قبول است».
نظر شما در رابطه با خطوط تازه تاسیس بانک فدرال رزرو جهت تامین دلار چیست؟ آیا رویکرد فعلی این موسسهی مالی باعث تضعیف دلار و فروپاشی سیستم پولی آمریکا خواهد شد؟ نظرات خود را با تیم کوینیت در میان بگذارید.