- کسانی که به بیتکوین اطمینان دارند ممکن است مخالف باشند، اما اکثر متخصصان موافق هستند که افزایشهای این چنینی قیمت بیتکوین تنها یک حباب است. سوالی که وجود دارد این است که چه زمانی این قیمت سقوط خواهد کرد. به عنوان یک استنباط از این سوال، این چنین سقوط ناگهانی قیمتی چه تاثیراتی را درپی خواهد داشت؟
آیا سقوط قیمت بیتکوین بر اقتصاد جهانی تاثیر میگذارد؟
کمیته نظارت بر حفظ ثبات مالی، اخیرا با یک گزارش به چالشهایی درباره ثبات مالی اشاره کرده است و ارزهای دیجیتال توجه زیادی را به خود در این گزارش به خود جلب کرده است. به گفته این آژانس، ارزهای مجازی تاثیر بسیار ناچیزی بر ثبات مالی جهان دارند. این احتمالا به این دلیل است که اکوسیستم فعلی بیتکوین نسبتا کوچک است.
وامهای غیرقانونی آخرین ابزارهای جدی مالی بودند که اقتصاد ایالات متحده را بیثبات ساخت که این بحران به دلیل تلفیق تعداد زیادی عوامل پیچیده با یکدیگر رخ داد. افرادی از اقتصاد جهانی شرکت کنندگان فعال در این روند بودند. به عنوان مثال وام دهندگان مسکن در سراسر ایالات متحده وامهای خود را به شکل ناقصی دریافت کردند. بانکهای بزرگ چند ملیتی این وامها را به شکل ابزارهایی فرعیِ بازپرداخت به سرمایه گذاران میفروختند، که این فروش را از طریق بخشهای مختلف اقتصاد انجام میدادند و تعهدات بدهیهای تضمین شده باعث شد که نفوذ این چنین اهرمهایی در سراسر جهان گسترش یابد.
در اوج این بحران شرکت سیتی گروپ (Citigroup INC) مبلغی معادل 19.7 میلیون دلار وام مسکن در اختیار داشت. بایر استارنز (Bear Stearns)، یک بانک سرمایهگذازی که بعد از این بحران سقوط کرد، دارای “مجموعهای گسترده” از این چنین ابزارهای فرعی بود که مربوط به وامهای رهنی بود.
در مقابل، بیتکوین هنوز بر وضعیت نابودی خود در اکوسیستم خدمات مالی غلبه کرده است. افزایش قیمت آن در محدوده صرافیها و مبادلات غیر مجاز رخ داده است که هنوز توسط ادارات نظارتی بررسی نشده است. بر اساس گزارشات اخیر، گرداننده اصلی این صرافیها سرمایهگذاران فردی و رباتها (Bots) هستند.
بانکهای بزرگ و شرکتهای سرمایه گذاری عمدتا از شوک این چنین تغییراتی در بیتکوین، دور ماندهاند و این شوک در بازار ارزهای مجازی نیز بسیار محدود بوده است. این موضوع درست است که سهام مربوط به بیتکوین در ارزیابی و ارزشگذاری افزایش یافته است ولی تعداد آنها بسیار کم و محدود است.
یک اقدام از احتیاط در صنعت مالی، واکنش نسبتا ضعیف به مبادلات آتی (CBOE futures trading) است، هرچند که قیمت بیتکوین در طول سال جاری بیش از 1800 درصد افزایش یافته است. گزارش شده است که یک شرکت نیز به عنوان یک عضو فرعی از گروه Cboe مقدار 100 درصدی را برای مبادلات بیتکوین تقاضا کرده است.
در مقابل بحران وام مسکن، این حباب قیمت بیتکوین ممکن است شبیه به “شیدایی گل لاله” باشد که در اویل قرن بیستم در آمستردام اتفاق افتاد. قیمت پیازهای گل لاله وارد شده از ترکیه در طول وجود این حباب قیمتها انچنان افزایش یافت که افراد شغلهایی نظیر چوب بری،کفاشی، فرش بافی و غیره را رها کردند و به عنوان سرمایه گذار مشغول تجارت پیاز گل لاله شدند.
اما سقوط ناگهانی قیمت لالهها تاثیر محدودی بر اقتصاد کلی هلند داشت زیرا سرمایه داران با تجربه از این تجارت به دور ماندند. با توجه به گفتههای نیکولاس پستوموس (Nicolaas Posthumus)، مورخ هلندی، تنها سرمایه داران نوپا و تازه کار در تجارت گل لاله، آن هم از روی حرص برای سود زیاد شرکت کردند. در نهایت این افراد کسانی بودند که هنگام فروپاشی قیمتها تحت تاثیر قرار گرفتند و سرمایه خود را از دست دادند. به همین ترتیب سقوط قیمت بیتکوین موجب فروپاشی قیمتها خواهد شد و تعداد زیادی از مردم شرکتکننده در آن را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
چه بر سر اکو سیستم ارزهای مجازی خواهد آمد؟
نشریه آنلاین آکسیوس (Axios) برآورد کرده است که سقوط ارزش بیتکوین 250 میلیارد دلار خسارت مالی بر این اکو سیستم وارد خواهد کرد. اما این برآورد فهم درستی از ابزار و بازارهای ارزهای رمزنگاری شده ندارد. در حال حاضر سرمایه گذاری قابل توجهی در بلاکچین وجود دارد و این تکنولوژی اصول اولیه بیتکوین را تشکیل میدهد و علاوه بر این تغییرات قیمت بیتکوین نشان دهنده این موضوع است که این ارز دیجیتال در حال تبدیل شدن به یک ارز واقعیِ در حال ظهور است. همچنین ارزهای مجازی به عنوان وسیلهای برای تبادل سرمایه در این اکوسیستم بسته هستند.
گفته میشود، کمی زمان خواهد برد تا این چنین ابزارهایی در برنامههای کاربردی اصلی مورد توجه قرار گیرند. این افزایش قیمت فعلی که به صورت همهگیر در بازار ارزهای دیجیتال برای تمامی این ارزها رخ داده است در اثر تغییرات قیمت بیتکوین بوده است و به احتمال زیاد یک سقوط قیمت در ارزش بیتکوین میتواند بر روی تمامی اصلاح قیمت دیگر ارزها اثر گذار باشد. همچنین مسلم است که اکثر ارزهای مجازی که در لیست به شکل پر طرفداری حضور دارند، در آینده از بین خواهند رفت. تنها ارزهای مجازی که مدلهای کسب و کار را در خود تعریف کردهاند و راهکارهای روشنی در جامعه مدنی ارائه میدهند از این سقوط جان سالم به در خواهند برد.