هجده سال پیش در 10 مارچ 2000، شاخص بورس نزدک(Nasdaq Composite Index) پیش از آنکه در 5,048.61 واحد بستهشود، به 5,132.52 واحد نیز رسید. این روز آغازی برای از بین رفتن حباب دات کام(Dotcom Bubble) بهشمار میآید، رویدادی که در آن میلیاردها دلار از بازار خارج شد، این رویداد بازار سهام با بازار رمزارزی قابل مقایسه است.
بازارهای مالی در سال 2018 تجربهی از بین رفتن «حباب رمزارزی» را یادآوری میکند. همانند شاخص نزدک 100(شاخص بازار سهام 103 اوراق منتشر شده توسط 100 شرکت بزرگ خارج از حوزهی مالی که در نزدک فهرست شدهاند) که توسط هیجانات اینترنتی افزایش شدیدی را تجربه کرد، هیجانات بازار رمزارزی بر اساس تواناییهای بلاکچین شکل گرفت. بر این اساس شرکتها، رمزارزها و استارتآپهای فعال در این حوزه توانستند میلیاردها دلار سرمایه جمعآوری نمایند و در نتیجه کل ارزش بازار رمزارزی به 800 میلیارد دلار رسید. اما در نهایت حباب از بین رفته و هم اکنون بازار رمزارزی در حدود 100 میلیارد دلار ارزش دارد.
حذف اجزاء ضعیف از بازار
پیش از سقوط بازار Nasdaq 100 و بازار رمزارزی در سال 2018، اقتصاد شاهد سقوطهای سنگینی در بازار بود که با دورهی زمانی بازیابی آهستهای همراه شد. در پی حبابهای معروفی همانند طرح میسیسیپی جان لاو(John Law’s Mississippi Scheme)، قیمت زمین در فلوریدا در سال 1925، قیمت فلزات در سال 1970، فناوریهای زیستی در سال 1980 و بازار سهام املاک و مستقلات در سال 2000 بسیاری از سرمایهگذاران ثروت خود را از دست دادند. با این وجود قیمت داراییهای پایه در ایجاد هر حبابی به سطوحی میرسد که در نهایت موجب از بین رفتن حباب میگردد.
در زمان انتشار این مقاله شاخص نزدک در سطح 6,462.11 قرار دارد در حالی که در سال 2018 به بالاترین سطح خود یعنی 8109.69 واحد نیز رسیده بود. برخلاف پیشبینی تحلیلگرانی که سقوط بازار سهام در دههی 90 را پایانی برای این بازار قلمداد میکردند، بازار توانست همچنان پابرجا بماند. این موضوع به دلیل انطباق شرکتهای قرار گرفته در شاخص با نیازهای مشتریان و طراحی محصولات نوآورانه و کاربردی بر اساس نیاز آنها است. در حالی که شرکتهایی که نوآوری نداشته و با جاهطلبی، کاربرد محدود ایدههای خود را درک نکردند، از بازار حذف شدند.
اتفاق مشابهی را در فضای رمزارزی شاهد هستیم. سقوط بازار اجزاء ضعیف را از بازار حذف کرده و بخشهایی که با ارائهی نوآوری توانایی بقاء در شرایط نزولی بازار را بهدست آوردهاند، همچنان ارزشمند هستند.
معادلهای گوگل و اپل در بازار رمزارزی
بیتکوین(Bitcoin)، سیستم پرداخت و تسویه دارایی دیجیتالی بر پایهی بلاکچین، 80 درصد از ارزش بازار خود را در شرایط نزولی بازار رمزارزی در سال 2018 از دست داده است، با این وجود پتانسیل پذیرش به عنوان یک روش ذخیرهی دارایی همانند طلا را حفظ کرده است. ارزش اتریوم که در حقیقت یک ابر کامپیوتر غیر متمرکز است نیز بیش از 85 درصد کاهش یافته است، اما تکنولوژی نوآورانهی این پروژه(قراردادهای هوشمند)، همچنان در مقیاس گستردهای قابل استفاده است.
دهها مثال مشابه نیز همانند رمزارز ریپل(XRP)، آیوتا(IOTA) و … وجود دارد که کاربردهای بلاکچین را در جهان واقعی ارائه کرده و با غولهای مالی بزرگی نیز همکاری میکنند.
این پروژهها ایدههای مستقلی محسوب نمیشوند اما زیر ساخت منابع انسانی و کاربرانی در اطراف آنها وجود دارند. در سال 2018 رشد قابل توجهی در تعداد کاربران فضای رمزارزی مشاهده میشود؛ یعنی تعداد کاربران نسبت به هیجانات سال 2017 بیش از 2.5 برابر افزایش یافته است(در این سال تعداد کاربران رمزارزها از 17 میلیون به 35 میلیون نفر رسیده است). مسائل فنی به دلیل توسعهی فعالانه در این جامعه مورد بحث قرار گرفته و حل شدند. بازیگران بزرگ و موسسات فعالیت خود را در این حوزه آغاز کردهاند تا برای استفادههای صنعتی و افزایش پذیرش آن در میان مشتریان و همچنین سرمایهگذاران، روشهایی را ارائه کنند.
آیندهی رمزارزها چه خواهد بود
انتظار میرود پس از پایان روند نزولی، قیمت رمزارزها ترمیم شده و افزایش یابد. رمزارزها روشهای فنی را برای فضای کسب و کار ارائه میکنند و در این مسیر با پیشرفتها و موانعی همراهاند. یقینا هماکنون ادعای دستیابی رمزارزها به ارزش میلیونها دلاری، قابل پاسخگویی نیست. در نهایت سرمایهگذاران خُرد و موسساتی که در پشت پروژههایی که به پیشرفت آن معتقدند قرار گرفته، نوآوری را به فضای اینترنتی داراییها ارائه میکنند.
پس از پایان شرایط نزولی چه اتفاقی خواهد افتاد؟ بازار اشتباهات خود را تکرار نکرده و بسیار طبیعیتر روند بازیابی را طی خواهد کرد. تنها به زمان بیشتری برای بهدست گرفتن شکوه و عظمت خود نیاز دارد.
آیا سقوط رمزارزها را میتوان با سقوط سهام بورس مقایسه کرد؟ آیا رمزارزها خواهند توانست با پشت سر نهادن روزهای سخت به روند صعودی بازگردند؟ نظر خود را بهصورت کامنت با ما درمیان بگذارید.