ماشینحسابهای استخراج، وبسایتهایی هستند که با دریافت دادههایی همانند نوع تجهیزات ماینینگ، هش ریت، هزینه برق و غیره میزان درآمد را محاسبه میکنند. این ابزار به ماینرها و یا کسانی که قصد آغاز این فعالیت را دارند کمک میکنند تا برآورد واقعیتری از هزینه و درآمد داشته باشند.
در این مقاله با طرز کار دو ماشین حساب Whattomine.com و Cryptocompare.com آشنا خواهیم شد. دو سایت اشاره شده از محبوبترین ماشین حسابهای ماینینگ به شمار میروند. روش استفاده از ماشین حسابهای دیگر نیز بسیار شباهت دارد.
الگوریتم ماینینگ رمزارزها
رمزارزهای مختلف از الگوریتمهای ماینینگ مختلفی استفاده میکنند. برای آغاز کار با یک ماشین حساب استخراج، بهتر است ابتدا با الگوریتمهای رایج ماینینگ و رمزارزها آشنا شویم:
SHA-256: بیتکوین(Bitcoin)، بیتکوین کش(BitcoinCash)، دیجی بایت(DGB) و …
Scrypt: لایت کوین(Litecoin)، داژ کوین(Dogecoin)، دیجی بایت(DGB) و …
X11: دش(Dash)، کانابیسکوین(Cannabiscoin) و …
Equihash: زی کش(Zcash)، کومودو(Komodo) و…
Ethash: اتریوم(Ethereum)، اتریوم کلاسیک(EthereumClassic)، کالیستو(Callisto)، یوبیک(Ubiq)، میوزیک کوین(Musicoin) و …
Zhash: بیتکوین گلد(BitcoinGold) و …
CryptoNightV8: مونرو(Monero) و …
تنوع برندها و تفاوت در تکنولوژی ساخت، طراحی و معماری کارتهای گرافیکی انتخابهای گسترهای را در اختیار ماینر قرار میدهد. ماینر باید بر اساس انتخاب رمزارز، تجهیزات مناسب را انتخاب نماید. چراکه توانایی کارتهای گرافیکی در الگوریتمهای مختلف، متفاوت است. الگوریتمهای Ethash و CryptoNightV8 در کارتهای گرافیکی AMD بیشترین بازدهی را خواهند داشت و همچنین کارتهای گرافیکی Nvidia در الگوریتمی همانند Zhash عملکرد بالاتری دارند.
محاسبهی درآمد با استفاده از ماشین حساب
بخش Gpu سایت Whattomine
برای شروع استفاده از ماشین حساب Whattomine ابتدا نوع سخت افزار را مشخص میکنیم(ریگهای ماینینگ که در آنها از کارتهای گرافیکی(Gpu) استفاده میشود و یا اسیکها(Asic)). ابتدا بخش Gpu را بررسی میکنیم. نوع و تعداد کارت گرافیکی را از بالای صفحه انتخاب میکنیم، برای این منظور بر روی نام آن کلیک کرده تا رنگ آن تغییر کند و سپس تعداد کارت گرافیکی را وارد میکنیم. در صورتی که در ریگ خود از کارتهای مختلفی استفاده کردهاید، این عمل را برای آنها تکرار میکنیم. در شکل زیر 6 کارت گرافیکی rx 570 انتخاب شده است:
چنانچه نام تراشهی گرافیکی شما در این لیست وجود ندارد و یا عدد نشان داده شده با هشریت کارت گرافیکی شما همخوانی ندارد(به دلیل تفاوت در اورکلاک، نوع مموری کارت گرافیکی، شرایط به کارگیری و …) میتوانید با جستجوی هشریت کارت گرافیک و یا آزمایش(درصورتی که به کارتها دسترسی دارید)، هشریت مجموع آن را محاسبه و در بخش بعدی که الگوریتم و توان مصرفی را نشان میدهد، بهطور دستی وارد کنیم.
برای مثال: مجموع هشریت و توان مصرفی 6 کارت گرافیکی rx 570 را در الگوریتم Ethash به صورت جداگانه وارد میکنیم:
در صورتی که یک یا چند الگوریتم خاص را بررسی میکنید، یا به هر دلیلی احساس میکنید وجود دیگر الگوریتمها در نتیجه غیر ضروری و بدون استفاده است، آنها را از نتیجه حذف میکنیم. برای این منظور بر روی نام آنها کلیک کنید تا رنگ آنها از آبی به سفید تغییر کند. برای مثال در شکل بالا الگوریتمهای X22i و ProgPow از نتیجه حذف شدهاند.
هزینهی برق مصرفی در بخش Cost قابل اعمال است. این هزینه را بر حسب قیمت هر کیلووات ساعت به دلار یا (USD/KWh) وارد میکنیم (برای مصرف کنندهی خانگی در ایران میتوان بهطور تقریبی مقدار 0.02 $/kWh وارد کرد.)
برای انتخاب شیوهی مرتب سازی نتایج، منوی آبشاری Sort by را باز میکنیم. بخشهای مهم در این قسمت عبارتند از: Profitability 24h نتایج را بر اساس سودآوری در 24 ساعت مرتب میکند، Current Profit نتایج را بر اساس سودآوری کنونی مرتب میکند و Estimated Rewards نتایج را بر اساس مقدار ارز ماین شده مرتب میکند.
در بخش Volume Filter نیز میتوان با انتخاب بازهی مورد نظر، رمزارزهای دارای حجم معاملات پایین را حذف نمود.
بخش Difficulty For Revenue، نوع دادههای سختی شبکه اعمال شده برای محاسبهی درآمد را مشخص میکند. گزینههای در دسترس عبارتند از: Average Last 24h(متوسط سختی در 24 ساعت گذشته)، Average Last 3 Days(متوسط سختی در 3 روز گذشته) و Average Last 7 Days(متوسط سختی در 7 روز گذشته).
میتوان صرافیهایی که از آنها برای محاسبهی قیمت و درآمد ماینینگ استفاده میشود را در بخش Selected Exchanges تغییر داد.
در نهایت با کلیک بر روی گزینهی Calculate محاسبات انجام میشود. نتایج را میتوان در پایین صفحه به شکل زیر مشاهده نمود.
اولین ستون دو بخشی است که (Name(Tag نام رمزارز و Algorithm الگوریتم آن را نشان میدهد
ستون دوم از سه قسمت تشکیل شده است Block Time فاصلهی زمانی بین استخراج هر بلاک، Block Reward پاداش یافتن هر بلاک و Last Block آخرین بلاک استخراج شده در هر رمزارز را نشان میدهد.
NetHash /Difficulty سختی و هشریت شبکه را نشان میدهد، در حقیقت این بخش بهطور ساده و مختصر وضعیت شبکه را نشان میدهد.
Est. Rewards 24h درآمد محاسبه شده در طی یک شبانه روز(24 ساعت) را نشان میدهد.
Volume /Market Cap ارزش بازار و حجم معاملات رمزارز را نشان میدهد.
Rev. BTC درآمد هر رمزارز را به واحد بیتکوین نشان میدهد.
Profit /Rev. $ این ستون به ترتیب درآمد خالص روزانه به دلار و سودآوری (پس از کسر هزینهی برق مصرفی) را نشان میدهد.
همانطور که در قسمت Sort by مشخص کردیم، رمزارزها به ترتیب سودآوری مرتب شدهاند. در حقیقت کاربران میتوانند بر اساس نتیجهی ماشین حسابهای استخراج سودآوری رمزارزها را مشاهده و در ارزیابی خود مد نظر قرار دهند.
بخش Asic ماشین حساب Whattomine
اسیکها(Asic) دستگاههایی هستند که توسط یک شرکت به طور تخصصی برای ماینینگ یک رمزارز طراحی و ساخته شدهاند. سادگی نصب و راهاندازی، راحتی در نگهداری و احتمالا سودآوری بالا از مزایا و قابلیت انعطاف کمتر، انتخابهای ماینینگ محدود، نویز صوتی بالا و انتخاب محدود در هنگام فروش از معایب این تجهیزات به شمار میروند.
سادگی و محدود بودن انتخابهای ماینینگ در اسیکها موجب شده است که بخش مربوطه در سایت Whattomine نیز سادهتر باشد. پس از انتخاب الگوریتم مورد نظر هشریت و توان مصرفی را وارد میکنیم، این مشخصات توسط شرکت سازنده در سایت و یا کاتالوگ دستگاه اعلام میشود. برای مثال در شکل زیر مشخصات اسیک S9j که توسط شرکت بیتمین ساخته شده را وارد میکنیم. قدرت پردازش این مدل 14.5 تراهش و توان مصرفی آن 1314 وات اعلام شده است. بنابراین برای وارد کردن در سایت باید قدرت پردازش را به واحد Gh/s تبدیل کنیم؛ یعنی آن را در عدد 1000 ضرب میکنیم. توان مصرفی را نیز به واحد وات وارد میکنیم. تنظیمات هزینهی برق مصرفی، شیوهی مرتب سازی نتایج و سختی شبکه را نیز همانند قسمت قبل تکمیل میکنیم و بر روی گزینهی Calculate کلیک کرده تا محاسبات انجام شود. نتایج نمایش داده شده نیز مشابه بخش قبل میباشد. مثلا Rev. $ در آمد را به دلار و Profit سود آوری را پس از کسر هزینهی برق مصرفی نشان میدهد.
استفاده از ماشین حساب Cryptocompare
ماشین حساب Cryptocompare امکانات و پیچیدگی کمتری و نیز ظاهر زیباتری دارد. مشابه Whattomine شما تنها با در اختیار داشتن هشریت و توان مصرفی تجهیز ماینینگ میتوانید سودآوری را محاسبه کنید. با تغییر اعداد محاسبات بهطور زنده انجام میشود. در این ماشین حساب باید ابتدا ارز مورد نظر را انتخاب نمایید، سپس مشخصات و دادهها را وارد میکنیم.
Hashing Power قدرت پردازش یا همان هش ریت میباشد. در Cryptocompare شما میتوانید واحد آن را نیز انتخاب کنید و دیگر نیازی به تبدیل به واحد صحیح نیست. (در شکل زیر واحد بر حسب تراهش بر ثانیه(TH/S) وارد شده است).
(Power Consumption (w توان مصرفی را بر حسب وات در این بخش وارد میکنیم.
Cost per KWh ($) هزینهی برق مصرفی بر حسب دلار بر کیلو وات ساعت میباشد.
Pool Fee (%) کارمزد استخر ماینینگ را در این قسمت میتوان وارد کرد.
پس از وارد کردن دادهها نتایج در وسط صفحه نمایش داده میشوند. این سایت بهطور دسته بندی شده محاسبات را در یک جدول نشان میدهد ردیف ها به ترتیب روز/ هفته/ ماه / سال و ستونها به ترتیب سودآوری/ تخمین میزان استخراج رمزارز/ هزینهی انرژی را نشان میدهند.
استفاده از نتایج ماشین حساب
نتایج ماشین حساب را میتوان برای مقاصد مختلفی مورد استفاده قرار داد محاسبهی هزینهی برق مصرفی، محاسبهی درآمد خالص، محاسبهی سود پس از کسر هزینهها، کمک در انتخاب رمزارز برای ماینینگ، کمک در انتخاب سخت افزار و امکان مقایسهی بازدهی هر یک، محاسبهی زمان بازگشت هزینهها و غیره از جملهی این اهداف هستند.
نکات و پیشنهادات در استفاده از ماشین حسابها
به دلیل تغییر سختی استخراج(Minig Difficulty)، پیشبینی درآمد در بلند مدت دقیق نخواهد بود. زیرا سختی استخراج خود به هش ریتشبکه بستگی دارد و هشریت شبکه نیز تابعی از قدرت و تعداد دستگاههای ماینینگ موجود درشبکه است. تعداد تجهیزات ماینینگ با توجه به شرایط بازار رمزارزی و استقبال ماینرها تغییر میکند و قدرت آنها نیز به زمان تغییر تکنولوژی ساخت این تجهیزات و جایگزینی با تجهیزات قدیمی بستگی دارد. بنابراین سختی شبکه پدیدهای خطی و مشخص نیست.
تغییرات پاداش استخراج(Block Reward) نیز در ماشین حسابها در نظر گرفته نمیشود. با توجه به ماهیت بلند مدت عملیات ماینینگ، در نظر گرفتن این عامل نیز ضروری به نظر میرسد.
هزینهی خرید تجهیزات نیز به دلیل تنوع گسترده اسیکها و یا اجزاء ریگهای ماینینگ و همچنین قیمتهای مختلف تجهیزات در مناطق مختلف جهان، بخش دیگری است که با وجود تاثیر با اهمیت باید جداگانه توسط کاربر محاسبه و در نظر گرفته شود.
تغییرات قیمت رمزارزها عامل غیر قابل پیشبینی است که در سودآوری یک ماینر موثر است. محاسبات بر اساس قیمتهای کنونی انجام میشود ولی قیمت رمزارزها دارای نوسانات بالایی است که باید در نظر گرفته شود. از نظر تاریخی این عامل در شرایطی خروج ماینرها از این کسب و کار را موجب شده است.
ماشین حسابهای استخراج برای سخت افزارهای پر کاربرد در ماینینگ ایجاد و یا بهینه شدهاند. برای مثال تراشههای گرافیکی مورد استفاده در لپ تاپها را در ماشین حساب Whattomine مشاهده نمیکنیم. چرا که استفاده از لپتاپ برای این منظور به دلیل ضعف قدرت و توانایی در دفع حرارت توصیه نمیشود. ولی چنانچه اصرار به اجرای این عمل و یا محاسبه سودآوری تجهیزاتی دارید که دادههای آنها مشخص نیست، میتوانید با آزمایش تجهیز مورد و انجام ماینینگ برای مدت کوتاه، هش ریت آن را برای رمزارز خاص پیدا کرده و با قرار دادن هشریت در ماشین حساب برای (همان رمزارز)، سود آوری را محاسبه نمایید.
یکی از مهمترین نکاتی که باید در نظر گرفت به حداقل رساندن زمان خاموشی است. اگر هنگام نیمه شب یا تعطیلات یا زمانی که شما در محل کار یا مدرسه قرار داشته باشید، دستگاه ماینینگ متوقف شود، بخشی از سود خود را از دست خواهید داد. یکی از سادهترین روشها برای افزایش پایداری، اورکلاک(Overclock) ایمن و آزمایش دستگاه ماینینگ است. اورکلاک بیش از حد میتواند موجب ناپایداری و یا خرابی شود.
در صورتی که در کسب و کار ماینینگ تجربهای ندارید، ماینینگ را درمقیاس کوچک آغاز کنید. خرید صدها کارت گرافیک و یا اسیک برای شروع توصیه نمیشود. با شروع در مقیاس کوچک به سادگی میتوانید در آینده و درصورت امکان کسب و کار خود را توسعه دهید.
هزینهی الکتریسیته در مناطق مختلف ایران و همچنین تعرفه مصرف(خانگی، کشاورزی، آزاد و صنعتی) متفاوت است. بهتر است پیش از استفاده از ماشین حساب هزینهی الکتریسیته به درستی محاسبه شود.
آیا تاکنون از ماشین حسابهای استخراج استفاده کردهاید؟ آیا آنها را ابزار مفیدی برای ماینرها میدانید؟ نظرات و سوالات خود را به صورت کامنت با ما درمیان بگذارید.